Σπιανάδα, η ιστορία της μεγαλύτερης πλατείας των Βαλκανίων




Η μεγαλύτερη πλατεία της Ελλάδας, αν αναρωτιέστε, είναι η Σπιανάδα της Κέρκυρας, με εμβαδόν 84.000 τετραγωνικά μέτρα –πράγμα που την κατατάσσει στην 27η θέση της λίστας με τις μεγαλύτερες πλατείες του κόσμου.

Μοναδική στην Ελλάδα για το μέγεθος και την ομορφιά της είναι η αγαπημένη πλατεία των Κερκυραίων,η οποία διαδραμάτισε πάντοτε μεγάλο ρόλο στην ιστορία της Κέρκυρας .Η δημιουργία της δεν οφείλεται σε λόγους αισθητικής ή πολεοδομικούς,άλλα αμυντικούς και πολεμικής τακτικής των Ενετών.Η διαμόρφωση της έγινε για να υπάρχει ευρύ πεδίο δράσης και ορατότητας για τους αμυνόμενους στην ακρόπολη (Παλαιό Φρούριο) και ικανή απόσταση ανάμεσα ανάμεσα στο Φρούριο και στην πόλη.
Σπιανάδα - Κέρκυρα πλατεία Σπιανάδα
Ο χώρος αυτός άρχισε να διαμορφώνεται απο τους Ενετούς το 1516 και να δημιουργείται η πλατεία με την πρώτη της μορφή. Πρώτος όμως που καθιέρωσε τα ακριβεστερα όρια,επεκτείνοντας τον ελέυθερο χώρο που προυπήρχε και απαγορεύοντας την ανοικοδόμηση,ήταν ο Michele Sam-micheli το 1537. Η τελική διαμόρφωση της πλατείας με την επέκταση και πάλι των ορίων καώνα ι την κατεδάφιση όλων των οικοδομών που υπήρχαν στο χώρο αυτό,έγινε το 1628. Σε διάφορα χαρακτικά του 16ου και 17ου αιώνα διακρίνεται πολύ χαρακτηριστικά ο ακάλυπτος χώρος της πλατείας.

Οι κανόνες της τότε οχυρωματιής τέχνης,για να εξασφαλίσουν την άμυνα του φρουρίου, δεν επέτρεπαν να οικοδομηθεί ο χώρος εμπρός απ’αυτό σε απόσταση βολής τυφεκίου. Επιπλέον τα καντούνια (στενοί δρόμοι) που οδηγούν στην Πλατεία, απο το κτίριο της Ιονίου Ακαδημίας μέχρι τα Ανάκτορα, να είναι κάθετοι προς αυτήν. Για τους αμυντικούς αυτούς λόγους απέκτησε η Κέρκυρα την υπέροχη αυτή Πλατεία, διαφορετικά θα καλύπτόταν ο χώρος αυτός απο το λαβύρινθο των καντουνιών της παλιάς πόλης.

Η μικρή λεωφόρος Στρατηγού Βίκτορος Δουσμάνη , που οδηγεί στην είσοδο του φρουρίου, χωρίζει την Σπιανάδα σε δύο μέρη. Το βόρειο που ονομάζεται Κάτω Σπιανάδα ή Πλατεία Γεωργίου Α’ και το νότιο Άνω Σπιανάδα ή Πλατεία Ενώσεως που είναι και η μεγαλύτερη. Η έκταση και των δύο πλατειών είναι 42000 τετρ.μέτρα και η περίμετρος 950 μ. Περίπου.

Τ’όνομα Σπιανάδα προήλθε απο το Ιταλικό spianare,που σημαίνει επιπεδώνω και επειδή για τους αμυντικούς λόγους που προαναφέραμε κατεδαφίστικαν όλες οι οικοδομές που υπήρχαν εκεί και ισοπεδώθηκε κάθε λόφος ή ανώμαλη επιφάνεια, έγινε η πλατεία επίπεδη (spianata), με τον καιρό όμως οι κάτοικοι με παραφθορά καθιέρωσαν την ονομασία Σπιανάδα.

Την οριστική της μορφή άρχισε να παίρνει η Πλατεία στις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ την τελική στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν ανακατασκευάστηκε με δαπάνη του κληροδοτήματος Ναπολέοντος Ζαμπέλη, τότε κατασκευάστηκε και το κιόσκι των συναυλιών το γνωστό μας Πάλκο της Μουσικής, στο οποίο τελείτε το βράδυ του Μ. Σαββάτου η Αναστάσιμη Ακολουθία, ένα θέαμα μοναδικό, φαντασμαγορικό και δίχως άλλο ανεπανάληπτο.

Η ασύγκριτη και πασίγνωστη αυτή πλατεία, είναι σήμερα η ψυχή και η καρδιά της πόλης. Εϊναι ο χώρος που έχουν απεικονίσει αιώνες τώρα διάσημοι ζωγράφοι και χαράκτες. Έλληνες και ξένοι, και έχουν γραφτεί τόσα πολλά απο ιστορικούς, περιηγητές και απλούς ταξιδιώτες. Χαρακτηριστικό είναι το ανέκδοτο που που πολλοί αποδίδουν στο Σολωμό, ο οποίος περπατούσε ένα πρωί στη Σπιανάδα και συνάντησε έναν αποκρουστικά άσχημο άνθρωπο. Τότε χωρίς λόγο γύρισε και τον χαστούκισε γιατί όπως είπε με την ασχήμια του κατέστρεψε την ωραιότητα του περιβάλλοντος... Σ’αυτή τη μοναδική πλατεία γίνονται όλες οι δημόσιες εκδηλώσεις και συγκεντρώνει την καθημερινή κίνηση των κατοίκων και των επισκεπτών του νησιού.

Οι πληροφορίες του άρθρου είναι απο το βιβλίο του Γιώργου Χ. Σουρτζίνου "ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ, Γλωσσικές Μαρτυρίες στην Ιστορική Διαδρομή της Κέρκυρας" , απο την Ιστορική -Λαογραφική Εταιρία Κέρκυρας

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια